Nguy cơ từ thực phẩm chay không an toàn

Trên thị trường thực phẩm chay đa dạng và phong phú. (Ảnh minh họa)

Tại một số chợ và siêu thị trên địa bàn Hà Nội, chúng tôi nhận thấy các loại thực phẩm chay được bày bán khá đa dạng và phong phú, từ hàng khô, gia vị, sản phẩm đông lạnh đến các mặt hàng chế biến sẵn, ăn liền...

Theo khảo sát của phóng viên, những gói thực phẩm chay đóng gói sẵn có giá khá “mềm”, chỉ khoảng 13.000-32.000đ/gói (120-250g) và 62.000-110.000đ/kg. Chả lụa chay giá 100.000 đồng/kg, chả nấm110.000 đồng/kg, chả bó sả 85.000 đồng/kg, chả quế, chả cốm 75.000- 80.000đồng/kg; ruốc thịt chay khoảng 170.000 đồng/kg...

Trên thị trường các món chay phong phú không thua kém gì món mặn như lợn sữa quay, chả lụa, chả quế, chả cá… Chị Nguyễn Thu Nga, chủ một quầy hàng khô trong chợ Kim Liên- Đống Đa-Hà Nội cho biết: “Ở Hà Nội nhu cầu ăn chay ngày càng phát triển mạnh, nhiều người còn ăn chay trường để giảm cân. Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, các quầy hàng thực phẩm bán đầy đủ loại các món chay, mà hương vị chẳng thua kém những món mặn".

Nhiều người cho rằng ăn thực phẩm chay sẽ giảm được nguy cơ mắc các bệnh như béo phì, tiểu đường... nên đã quá lạm dụng những món chay giả mặn. Theo các chuyên gia, để tạo ra được hương vị, hình dáng giống như thức ăn mặn thông thường, nhà sản xuất buộc phải cho thêm chất hóa học để tạo màu, mùi, vị. Đặc biệt, phải có thêm chất định hình, để tạo hình cho giống các loại thịt, cá.

Những chất này khi vào trong cơ thể sẽ gây kích thích ruột và gan tạo ra bệnh. Ngoài ra, khi sử dụng thực phẩm chay trong thời gian dài sẽ dẫn đến hiện tượng thiếu hụt chất khoáng, chất dinh dưỡng và lâu dần sẽ dẫn đến bệnh sỏi thận và nhiều bệnh khác.

Bà Nguyễn Thị Lâm, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia cho biết: “Đồ ăn chay mặc dù tốt cho sức khỏe. Nhưng với những thực phẩm khó kiểm soát được các chất phụ gia hương liệu chưa được kiểm soát và đảm bảo về tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm sẽ ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe. Để bảo vệ sức khỏe, người tiêu dùng hạn chế sử dụng thức ăn có phụ gia. Còn với những người ăn chay trường cần có kế hoạch ăn chay cụ thể, theo dõi sát sao chế độ dinh dưỡng để việc ăn chay đạt hiệu quả cao nhất”.

Trên thực tế, kiến thức về ăn chay của người Việt cũng còn hạn chế. Nhiều người ăn chay theo trào lưu, bên cạnh đó, nhiều người ăn chay đẻ giảm cân, đẹp da... Ngay cả những người ăn chay trường cũng chưa thực hiểu làm thế nào để cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho bản thân và chế độ có chế độ ăn chay hợp lý. Theo các chuyên gia, khẩu phần chay phải cung cấp đủ bốn nhóm chất bao gồm: chất đạm, chất bột đường, chất béo và rau quả.

Ngày 25-10-2014, Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm tỉnh Quảng Ngãi cho biết trong tháng 10-2014, Chi cục đã tiến hành kiểm tra 11 cơ sở kinh doanh thức ăn chay chế biến sẵn và kinh doanh thực phẩm chay trên địa bàn TP.Quảng Ngãi, đồng thời lấy 23 mẫu thực phẩm chay, gồm 5 mẫu kiểm tra nhanh hàn the và 18 mẫu gửi cơ quan kiểm nghiệm thực phẩm để giám sát các mối nguy an toàn thực phẩm. Kết quả, có 3/5 mẫu kiểm tra bằng test nhanh dương tính với hàn the, 4/8 mẫu thực phẩm chay chế biến sẵn ăn ngay bị nhiễm vi sinh. Trong đó, nguy hiểm nhất có 2 mẫu bị nhiễm tụ cầu vàng (staphylocosus aureus), tác nhân gây ngộ độc thực phẩm có thể dẫn đến tử vong.